“Lạy chúa, cứu vớt kẻ lạc đường...”

Đêm khuya nọ, thấy thư của Linh mục Lê Quang Uy từ Vũng Tàu gửi đến, kèm theo là câu chuyện mà ông hứa ghi chép lại về những giờ phút cuối cùng đầy cảm động của nhạc sĩ Tô Hải.

Câu chuyện này, tôi được linh mục Lê Quang Uy kể cho nghe một lần, khi đến thăm và đàn hát cùng ông ở Vũng Tàu. Ông bị "di lý" về nơi này, như một cách ngưng mục vụ không chính thức, và bị buộc ngừng hoạt động Bảo vệ sự sống ở Nhà thờ Chúa Cứu Thế, 38 Kỳ Đồng. Ông là nhân vật nằm trong chuỗi giải tán các linh mục đang hoạt động công ích miệt mài, và bị ngừng lại không hiểu vì lý do gì, vốn gây nhiều xôn xao từ năm 2018.

Linh mục Lê Quang Uy là người sáng lập và đồng hành với chương trình Bảo vệ sự sống, thu thập thai nhi bị phế bỏ để chôn cất và giúp đỡ các thai phụ lỡ bước, cho đến khi ông phải rời bỏ, và giải tán cộng đồng thiện nguyện viên. Khi ông rời đi, ước tính có đến hơn 400.000 xác thai nhi đã được ông đặt tên, chôn cất và cầu nguyện.

Tôi còn nhớ ông kể lại câu chuyện dưới đây, như một phép lạ của đời thường, về một người cộng sản rũ bỏ chiếc áo vô thần và đến với Chúa. Mắt ông long lanh vui mừng suốt câu chuyện. Ông không biết, với tôi và nhiều người nữa, ông cũng là một phép lạ được Chúa ban tặng cho trần thế này. Khi nghe tôi nài nỉ ông phải chép lại chuyện, linh mục Lê Quang Uy cười và gật gù, “vâng, nhất định tôi sẽ gửi cho anh”.

Xin giới thiệu với quý anh chị, câu chuyện mang lại đầy những cảm nghĩ này...

----------

“LẠY CHÚA, CỨU VỚT KẺ LẠC ĐƯỜNG...”

Thứ bảy 11.8.2018, cụ nhạc sĩ Tô Hải từ giã cuộc đời này. Chúng tôi còn đang ở trên buôn làng Tây Nguyên, đến khi về lại Sàigòn chỉ còn kịp đồng tế trong Thánh Lễ an nguyện cho cụ trưa thứ ba 13.8.2018. Cụ nhận Thánh Phanxicô là Bổn Mạng. Bản thân chúng tôi được cái duyên giúp cụ cảm nhận về Chúa Giêsu, rồi cử hành Bí Tích Thánh Tẩy cho cụ tối Chúa Nhật 25.5.2014 trong Lễ Xa Quê DCCT Sàigòn. Thấm thoát đã hơn 4 năm, bây giờ nhìn lại tấm ảnh chụp sự kiện cảm động này thì cụ Mátthêu Vũ Khởi Phụng, người đỡ đầu, và cụ Phanxicô Tô Hải, ngồi xe lăn tuyên xưng Đức Tin, cả hai đều đã về Quê, hội ngộ nhau bên Chúa.

Nhớ hai cụ, chúng tôi xin được đăng lại một bài viết cũ, theo cách người ta thường bảo, như một nén hương lòng tạm biệt cụ Tô Hải. Cũng xin lưu lại bản nguyện ca cụ sáng tác chỉ mấy ngày trước khi được Thánh Tẩy, bài "Lạy Chúa, cứu vớt kẻ lạc đường…"

Một ngày đầu tháng 4 vừa qua, tôi được cha Đinh Hữu Thoại báo tin với một sự dè dặt chừng mực: nhạc sĩ Tô Hải muốn được rửa tội theo Chúa. Lễ An Táng thầy giáo Tân Tòng Đinh Đăng Định vừa xong, dư âm về quang cảnh, bầu khí Thánh Lễ ở DCCT, và đặc biệt là bài giảng thấm thía của cha Nguyễn Thể Hiện, biết đâu tất cả những điều ấy làm cho cụ Tô Hải xúc động rồi nhất thời cụ nẩy ra ý xin theo đạo. Anh em chúng tôi không dám võ đoán thêm, quyết định phải đến thăm tận nhà cụ, lắng nghe trực tiếp tâm sự và ước nguyện của cụ xem sao.

Thú thật là trước dịp này, bản thân tôi ít chú ý những thông tin về cụ, chỉ biết loáng thoáng về cuốn “Hồi ký của một thằng hèn” gây chấn động dư luận trong và ngoài nước của cụ, thế thôi. Đi thang máy lên đến tầng 11, thoạt bước vào căn hộ chung cư của cụ, tự dưng tôi cảm thấy như bước vào nhà một người thân quen tin cậy nhau từ lâu. Cách tiếp đón của vợ chồng cụ thật niềm nở hồn hậu. Ngoài ra còn khá đông anh chị em khác nữa, đôi bên chào hỏi nhau ríu rít. Hóa ra được điện thoại của cha Thoại, gia đình cụ gọi người này người kia đến, cứ như là đón thượng khách, chuẩn bị cho một sự kiện trọng đại !?!

Thế rồi ngay trong buổi sơ giao, tôi và cha Thoại đã thấy rõ Lòng Tin của cụ Tô Hải vào Chúa là chín chắn xác thực, không phải chuyện xúc động nhất thời, hời hợt bề ngoài. Chúng tôi có vội vàng lỡ hứa với cụ sẽ cử hành Bí Tích gia nhập đạo cho cụ vào Thánh Lễ Xa Quê cầu nguyện cho Hòa Bình và Công Lý Chúa Nhật 27 tháng 4 tại DCCT. Cụ và mọi người mừng lắm... Đến khi về nhà bàn bạc với các Bề Trên mới thấy như vậy vội quá, cụ còn tương đối minh mẫn sáng suốt, sức có yếu, thở có khó, phải ngồi một chỗ, nhưng không phải là ca nguy tử, rất cần có thời gian giúp cụ những điểm căn bản của Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo.

Vậy là trong mấy tuần tiếp theo trong tháng 5, tôi tìm đến với cụ Tô Hải, lúc nào cũng rủ thêm mấy bạn trẻ Nhóm Fiat, có ý sẽ giúp cụ tiếp nhận những chân lý cốt yếu của Tin Mừng Chúa Giêsu. Tiếng là đến giúp Giáo Lý, nhưng của đáng tội, lần nào cũng vậy, tôi chỉ ngồi yên chăm chú lắng nghe, còn cụ thì thao thao bất tuyệt, lắm khi sặc nước bọt hoặc hụt hơi thở không kịp. Tôi thật sự tôn trọng với những giờ phút mở lòng bộc bạch chân thành của cụ, lịch sử đất nước như diễn lại với trận đánh Điện Biên Phủ tàn khốc năm 1954, với vụ án Nhân Văn Giai Phẩm bi thảm năm 1956, với bao nhiêu là máu và nước mắt, bất công và dối trá... Còn các bạn trẻ thì cứ tròn xoe mắt trước một chứng nhân lịch sử tự giới thiệu là… quá hèn vì “đã 62 năm sống trong lừa dối và đi lừa dối mọi người”, nhưng nay thì hết hèn, dứt khoát lột trần tất cả sự thật!

Thế rồi, như ơn Chúa soi sáng, đến đúng chỗ cần phải trình bày Giáo Lý Tin Mừng thì tôi tìm ngay được khoảng hở để nói chen vào. Một lần tôi nhẹ nhàng đề nghị cụ sáng tác một bài hát như ông đại úy Nguyễn Hữu Cầu đã sáng tác trong tù bài “Khỏe re như con bò kéo xe”... Chỉ mới nghe có thế thôi mà cụ phản ứng nhanh và mạnh: “Điểm nào tôi cũng kính phục ông Cầu, chỉ có mỗi chuyện ông ấy bảo quên hết, tha thứ hết, không oán thù chi nữa thì tôi dứt khoát không đồng ý! Làm sao mà tha thứ được chứ, càng nghĩ càng giận, càng uất hận cái lũ tàn ác với nhân dân và phản bội tổ quốc!

Nói xong, cụ mệt vã ra, thở hổn hển và tay run lập cập. Tôi nhỏ nhẹ nói: “Cụ ơi, cụ theo Chúa Giêsu thì rồi cụ cũng sẽ sống, sẽ cư xử như Ngài. Ngài bị kẻ dữ nó đánh, nó chửi, nó vu khống, nó kết án chết oan uổng, vậy mà cụ biết không, Ngài thưa với Cha của Ngài: “Xin Cha tha cho họ vì họ không biết việc họ làm”. Thưa cụ, Chúa Giêsu lên án tội ác nhưng Ngài lại không bao giờ lên án tội nhân. Vậy mai này cụ theo Chúa Giêsu rồi, cụ vẫn là cụ lâu nay, can đảm, dõng dạc, mạnh mẽ lên án tội ác, nỗ lực sống điều thiện để cái ác dần dần bị đẩy lui và thất bại không thể làm hại con người nữa, nhưng chuyện hận thù thì cụ sẽ buông rơi tất cả, chỉ hát Kinh Hòa Bình của ông Thánh Phanxicô mà cụ yêu quý tự ý chọn làm Thánh Bổn Mạng, thậm chí cụ còn cầu nguyện cho chính những bọn ác biết cải tà quy chánh...”

Có lẽ cụ Tô Hải lần đầu nghe được một luận chứng kỳ lạ như thế, cụ bâng khuâng thinh lặng một lúc, các nếp nhăn trên khuôn mặt vị lão trượng 88 tuổi đời như giãn ra, ánh mắt như rạng lên sau cặp kính dày cộm, rồi cụ sực tỉnh nhớ lại tinh thần của Nguyễn Trãi: “Lấy chí nhân mà thay cường bạo, đem đại nghĩa để thắng hung tàn”. Mà đây, Tin Mừng của Chúa Giêsu còn lớn hơn cả đường lối của các vị anh hùng xưa trong việc trị quốc, bình thiên hạ. Nếu tôi nhìn không lầm, lúc ấy cụ đã khóc! Và tôi tin đó là giọt nước mắt của Metanoia...

Chúa Nhật 25.5.2014 vừa qua, đúng giờ hẹn cụ Tô Hải có mặt, ngồi trên xe lăn, quần áo màu nâu nhạt rất nhã, thắt cà vạt chỉnh tề, được người thân đẩy vào trước gian kính Mẹ Hằng Cứu Giúp trong Nhà Thờ. Tôi vắn tắt giới thiệu cụ trước cộng đoàn rồi đích thân chuẩn bị các nghi thức tiếp nhận cụ vào Hội Thánh Công Giáo. Sau bài giảng, Bí Tích Thánh Tẩy và Bí Tích Thêm Sức được long trọng cử hành, cha Vũ Khởi Phụng là người đỡ đầu cho cụ. Có thể nhận thấy hai cụ già cách nhau gần một con giáp, một Linh Mục Mátthêu, một Tân Tòng Phanxicô, từ nay sẽ trở thành đôi bạn vong niên cùng giúp nhau “sinh hoa kết quả” trong Đức Tin như lời chia sẻ Tin Mừng của cha.

Đối với riêng cụ Phanxicô Tô Hải, cụ đã có đến hai lần đổi đời, lần đầu để không còn là “một thằng hèn” trước toàn dân Việt, và lần sau này để không còn là “một kẻ lạc đường” trước mặt Chúa Giêsu.

LẠY CHÚA, CỨU VỚT KẺ LẠC ĐƯỜNG

Lạy Chúa Giêsu lòng lành bao la sáng mãi trên Trời,
Thương con, đây một kiếp người lạc lối giữa cõi thế mất hết niềm tin.
Giờ đây bên chân Chúa, con xin được nguyện cầu,
Quên đi hận thù, để cho bóng tối sẽ sớm được xua tan
Trên quê hương Việt Nam của chúng con…
Bài Thánh Ca vang vọng về nơi nơi có Chúa trên đời,
Mong sao qua một quãng đời tội lỗi, Chúa chứng giám tiếng hát niềm tin.
Lời ca dâng lên Chúa mang theo lời nguyện cầu,
Mong trong cuộc đời niềm tin nơi Chúa, cái ác phải tan đi
Trên quê hương Việt Nam của chúng con. Amen.

( Phanxicô Tô Hải, 20.5.2014 )

Lm. Giuse LÊ QUANG UY, DCCT, 30.5.2014