Thầy Thích Đồng Quang: “Tôi là người lạy Phật, chứ không là người lạy Cộng sản”

Chùa Sơn Linh Tự, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum, là ngôi chùa đầu tiên trong năm 2019, bị nhà cầm quyền Việt Nam đập phá bất ngờ, nhân lúc thầy trụ trì đi nằm bệnh viện. Mục đích chính của nhà cầm quyền là muốn thầy trụ trì Thích Đồng Quang phải gia nhập giáo hội của nhà nước quản lý, bên cạnh đó còn vòi vĩnh hối lộ để cho giấy phép xây chùa.

Thầy Thích Đồng Quang, mua đất dựng tịnh thất từ năm 2009 tại thị trấn Plei Kần. Chỉ là 50m2 đất, nhưng chính quyền ở đây nhất quyết không cho xây kiên cố. Tịnh thất chỉ là ván bìa, vách gỗ làm chỗ thờ phụng của thầy Thích Đồng Quang. Từ năm 2015, thầy đi đi lại lại để xin phép nhưng chính quyền ở đây không cho, lại làm áp lực với thầy cũng như với Phật tử.

Khi bài phỏng vấn này đưa lên, những Phật tử chung quanh thầy Thích Đồng Quang có cảnh báo rằng phía nhà cầm quyền địa phương đang có những biểu hiện cử các an ninh thường phục hoặc côn đồ thuê mướn theo đuổi, có khả năng làm hại thầy Thích Đồng Quang, chỉ vì thầy dám lên tiếng với truyền thông tự do trong và ngoài nước.

Chính quyền địa phương đã nói gì về việc đập phá chùa của thầy trong lúc thầy đi vắng? Hoặc trước đó họ có giấy thông báo gì cho thầy không?

Dạ, thưa anh, trước đây chính quyền địa phương cũng có đánh giấy mời, gọi lên làm việc. Thầy cũng mang đơn lên xin dựng chùa nhiều lần nhưng họ không cho. Khi hỏi lý do vì sao không cho, thì họ nói rằng đất này nằm trong khu quy hoạch mà họ sẽ giải tỏa. Thầy có yêu cầu họ cho xem các sơ đồ và quyết định giải tỏa nhưng họ nói không có, và nói là chỉ có xác định trước như vậy thôi.

Lúc đó, thầy mới chứng minh rằng chung quanh, các công ty,doanh nghiệp… thậm chí nhà dân đều xây dựng vẫn được nhưng tại sao riêng tịnh thất của thầy lại gặp khó khăn? Chính quyền ở đây không trả lời được. Nhưng qua nhiều năm, nhiều lần thì thầy hiểu rằng mục đích của họ đàn áp tôn giáo.

Rồi ngày 11/1/2019, khi thầy đang nằm trị bệnh ở bệnh viện ngoài Đà Nẳng, vì có dấu hiệu là ung thư đại tràng giai đoạn đầu, thì nghe điện thoại của Phật tử gọi vào, nói rằng chùa đã bị đập phá. Đây là việc hoàn toàn bất ngờ vì việc xảy ra khi thầy đang nằm viện. Phật tử cho biết chính quyền ùn ùn đang người và xe ủi đến phá sập chùa. Lúc đó thì thầy chỉ còn biết dặn dò đệ tử là chụp hình ảnh lại để biết, rồi thu gom kinh sách, tượng Phật ngổn ngang chờ thầy về rồi tính. Ngày hôm sau, thầy cố chạy về xem tình hình thì thấy mọi thứ tan hoang rất là đau thương.

Nhiều tủ, tượng không đập hết thì chính quyền mang về trụ sở Ủy ban rồi sau đó tự động mang qua một ngôi chùa của nhà nước quản lý và gửi ở đó. Thầy khuyên đạo hữu bình tĩnh và đừng làm gì rồi để bị tội vạ.

Sau sự kiện đó, chính quyền địa phương có gặp thầy để nói rõ về hành động này không?

Dạ sau đó thầy có lên Ủy ban, rồi gặp Chánh văn phòng của Huyện ủy… nhưng người ta chuyển đi khắp nơi, cuối cùng chỉ qua nơi tiếp dân gọi là Phòng một cửa. Rồi khi thầy đến thì người ta lại nói không trúng ngày tiếp dân nên hẹn lại.

Trong sự việc phá chùa, đập tượng này, thầy không nhận được bất kỳ một văn bản nào. Truớc đó, nhận giấy mời làm việc, chính quyền ở đây không giải quyết rõ ràng mà đẩy qua đẩy lại. Mọi thứ y kiểu Cắc ké mẹ Kỳ nhông, Kỳ nhông ông Kỳ đà, Kỳ đà cha Cắc ké… nghĩa là không có ai giải quyết mà mục đích cuối cùng là làm mình mỏi mệt và cùng đường mà thôi.

Điều kiện của chính quyền là gì, để đổi lại việc thầy được dựng chùa?

Họ gây khó khăn rất nhiều, nhưng lại có mở ngỏ bằng cách khuyên là nên gia nhập vào Giáo hội Phật giáo Việt Nam do nhà nước quản lý. Nhưng thưa anh, thầy biết rất rõ điều này, là giáo hội đó hiện nay rất ô hợp. Nghiêng về Phật giáo chánh thống thì thầy nghĩ rằng không có đâu. Bởi khi xuất gia, thầy có phát nguyện rằng mình không nằm trong tổ chức nào hết, không dính vào chuyện chính trị và tránh không va chạm về mặt pháp luật với nhà nước. Nhưng chính quyền địa phương thì mãi luôn gây áp lực với thầy từ năm 2009 cho đến nay.

Nhưng với nhận định của thầy, mọi chuyện xảy ra cho thấy chính quyền muốn giải tỏa đất hay muốn thầy phải gia nhập giáo hội của Nhà nước?

Thầy biết họ muốn đưa mình vào hệ thống Phật giáo quốc doanh để họ quản lý. Mục đích chính là vậy. Dất là thầy sở hữu nên mình che chòi ở tạm thi được, chứ xây dựng chắc chắn thì họ sẽ làm khó. Trước đây họ có gợi ý là chi một số tiền để được cấp giấy xây chùa. Nhưng thầy từ chối. Thầy có nói rằng tiền của bá tánh thập phương góp giúp để xây chùa, thì thầy chỉ có thể làm vào việc đó chứ không thể dùng vào việc hối lộ.

Họ có nói là đưa cho họ 20 triệu thì chuyện sẽ êm. Tiếc là khi đó, họ đặt vấn đề thầy lại không lanh trí để ghi âm làm chứng cứ. Nhưng thầy là người đi tu, thầy không thể nói gian để hại người khác.

Lúc này, giữa những khó khăn vây quanh như vậy, và giới Phật tử lại có nỗi lo là chính quyền địa phương sẽ dùng côn đồ tấn công làm hại, thầy có suy nghĩ gì?

Dạ, nghĩ thật đau lòng, thưa anh. Chế độ Cộng sản này tàn ác quá. Với một người đi tu, không màng thế sự như mình mà họ vẫn không chừa, luôn gây áp lực, làm khó mình đến tận cùng.

Mục đích chính của họ là đưa mình vào hệ thống Phật giáo quốc doanh để quản lý. Nhưng làm sao được, thầy đi tu, thầy lạy Phật chứ không thể lạy Cộng sản.